یکی از شرایط اساسی مطالعه ، تمرکز
حواس است . معمولاً دانش آموزان ، والدین یا معلمین از عدم تمرکز حواس
شاگردان شکوه می کنند و همین امر باعث ایجاد افت تحصیلی در بین دانش آموزان
ایرانی شده است . پس بر آن شدیم تا مطالبی چند جهت رفع این مسئله ارائه
دهیم :
1-دانش آموز باید قبل از ورود معلم به کلاس ، آمادگی روانی و عصبی داشته باشد ، در غیر این صورت در تمرکز حواس خلل ایجاد می گردد .
2-پنج دقیقه قبل از شروع درس ، دانش آموز باید ساکت و آرام باشد تا تمرکز لازم به وجود آید .
3-والدین و اولیاء مدرسه باید مدرسه و منزل را برای دانش آموز به صورت محیطی خوش آیند ، آرام بخش و شادی آفرین در آورند .
شیوه های مطالعه
از شیوه های مطالعه علمی که بسیاری از صاحب نظران به آن معتقد می باشند عبارتست از :
الف - پیش خوانی و پس خوانی :
یعنی دانش آموز همیشه یک درس از معلم جلوتر باشد تا آمادگی ذهنی برای
فراگیری درس ایجاد گردد و بعد از فراگیری هر درس توسط معلم یک بار دیگر آن
را مطالعه کند .
ب - سوال کردن : باید درس را به شیوه سئوالی مطرح کرد و پرسش ها را از خود پرسید .
ج - خط کشیدن زیر مطالب مهم : قابل ذکر است که نباید خط کشیدنها بیش از ده درصد مطالب هر درس باشد .
د - تکرار مطالب مهم : باید بعد از مطالعه درس ، مطالب مهم را از حفظ تکرار کرد .
مقدمات مطالعه
1- برای مطالعه ، فقط یک مکان انتخاب شود و آن مکان تغییر نکند .
2- در محیط مطالعه عواملی که باعث پرت شدن حواس می شود ، نباشد . مثلاً کتاب غیر درسی ، روزنامه ، عکس و ... .
3- محیط مطالعه آرام باشد .
4- در حین خستگی مطالعه نکنید .
بهداشت مطالعه
- هوا و نور :
کیفیت هوای تنفسی هم از نظر ایجاد نشاط و هم از لحاظ فراهم آوردن موجبات
کسالت خیلی مهم است . تنفس در اتاق دربسته که هوا به قدر کافی در آنجا وجود
ندارد ، کاردرستی نیست .
2- جهت تابش نور :
نور باید از سمت چپ ، بالا و با زاویه تقریبی 45 درجه به کتاب و کاغذ
بتابد . زیرا اگر از سمت راست بتابد ، خصوصاً هنگام نگارش ، باعث ایجاد
سایه دست برروی کاغذ می شود که در دید اشکال ایجاد کرده و در نتیجه باعث
خستگی چشم می شود .
3- استفاده از نور غیر مستقیم : بهترین نور برای مطالعه و کار ، روشنایی معمولی اتاق است که در هوای روشن به وسیله نور غیر مستقیم ایجاد شده باشد .
4- فاصله مناسب چشمها با کتاب یا کاغذ : یک
چشم سالم از فاصله 30 سانتی متری می تواند حروف کتاب را تشخیص دهد . اگر
از این فاصله قادر به خواندن نیستید به پزشک مراجعه نمائید .
5- نوع مرکب یا خودکار :
بهترین رنگها ، رنگ آبی و مشکی است که فشار کمتری به چشم وارد می کند و
مانع خستگی می شود . رنگهای قرمز ، سبز و ... دید را مشکل و باعث خستگی چشم
می شوند .
6- استراحت متناوب چشمها :
برای هر ساعت مطالعه یک ربع تا بیست دقیقه استراحت مفید لازم است . این
استراحت نه تنها برای چشم بلکه برای مغز هم فرصت مناسبی است که یادگیری خود
را مرور کند . در زمان استراحت باید به فاصله دور و بدون توجه و دقت نگاه
کرد ، این کار باعث تنوع و تمدد اعصاب نیز می شود .
7- یکنواخت بودن نور محیط :
نورهای محیط خصوصا اگر در زاویه دید چشمهای شما هستند باید یکنواخت باشد .
یکی از معایب استفاده از چراغ مطالعه این است که تمرکز نور به سطح کتاب و
تاریکی نسبی محیط اطراف باعث خستگی زودرس چشمها می شود .
8- وضع نشستن به هنگام مطالعه :
وضع نشستن برای افرادی که زیاد مطالعه می کنند بسیار مهم است . نباید به
صورت خمیده و یا در طرفین مطالعه نمود ، چون به تدریج باعث تغییر ستون
فقرات می گردد ؛ ستون فقرات به هنگام مطالعه باید راست باشد ، بایدضمن
مطالعه و در وقتهای استراحت چشمها و وضع نشستن خود را تغییر داده ، مختصری
حرکت نمایید تا از رکود خون در پاها جلوگیری شود . مطالعه در حال دراز
کشیدن برای چشم مناسب نیست چراکه روشنایی کتاب تامین نمی شود و خستگی زودتر
فرا می رسد همچنین مطالعه در وسط روز رو به شمال مناسب نیست زیرا نور
بیشتر یا کمتر از حد طبیعی به چشمها می رسد .
9- مطالعه موقع حرکت :مطالعه هنگام راه رفتن به علت تکان ، حرکت و تغییر دائمی فاصله چشمها تا کتاب باعث خستگی و ضعف چشمها می شود .
10- نور لامپهای مهتابی :
به علت داشتن نوسان ، چندان مناسب نیست و بهتر است به جای استفاده از یک
منبع نوری از چند چراغ استفاده نمود . نور نباید نوسان داشته باشد تا
روشنایی محل مطالعه یکسان بماند .
11- تعیین اوقات و برنامه منظم برای مطالعه :
اگر مطالعه در ساعات معینی از شبانه روز انجام گیرد ، آمادگی ذهنی و بدنی
به هنگام مطالعه را می کاهد ، مگر اینکه زمان مطالعه کوتاه مدت باشد .
12- صرف غذا و مطالعه :
بلافاصله پس از صرف غذا نباید مطالعه نمود ، زیرا به علت شروع فعالیت
دستگاه گوارش پس از خوردن غذا و هجوم خون به معده و احشاء داخلی ، از میزان
جریان خون در مغز کاسته می شود و آمادگی برای مطالعه کاهش می یابد .
13- تنفس هنگام مطالعه :
انجام حرکات تنفسی متناسب در مطالعه بسیار مهم است . تنفس اگر نامنظم باشد
، به تدریج باعث کاهش اکسیژن خون و ایجاد حالت خواب آلودگی می شود
ودرنتیجه از آمادگی ذهنی برای مطالعه می کاهد .
14- آرامش فکری :
در هنگام مطالعه باید از اشتغالات ذهنی و عصبانیت جلوگیری نمود . اضطراب و
ناراحتی باعث از بین رفتن تمرکز حواس می شود و حافظه کسانی که دارای
اضطراب و عصبانیت هستند ، به طور محسوسی از افراد عادی کمتر است .
15- ورزش و مطالعه :
یکی از مشکلات اساسی در مطالعات طولانی اختلال در جریان خون است . افرادی
که ساعت زیادی در شبانه روز به مطالعه می پردازند باید فعالیت و حرکات
عضلانی کافی داشته باشند . چرا که در افراد پرمطالعه ، خون بیش از همه جا ،
در مغز و کاسه سر گردش کرده و اختلالاتی در گردش خونشان به وجود می آید .
آغاز فرآیند سنجش وپذیرش سال ت خبر تایپ شونده...
شکیبا باشید...